skip to Main Content

Rekezitu Jerál sira

Autoridade Aduaneira tulun Governu Timor-Leste hodi kontrola sirkulasaun ba merkadoria, veíkulu, ró no aviaun sira ne’ebé tama mai no sai husi territóriu nasionál. Aleinde proteje ita-nia fronteira sira husi importasaun no esportasaun ba produtu sira ilísita no restrita, ami mós tulun hodi halo kobransa ba taxa no impostu sira ne’ebé nu’udar fonte importante ida ba reseita nasionál.

Se ami-nia funsionáriu ruma, ka reprezentante sira husi ajénsia governu nian sira seluk, husu ba ita-boot atu kompleta pasu ka rekezitu adisionál sira, entaun ita-boot tenki husu atu ko’alia imediatamente ho supervizór ka jerente ida. Alternativamente, ita-boot bele keixa informasaun ne’e ho anónimu através liga ba Liña Apoiu Alfándega iha númeru 12200, ka manda relatóriu online ida mai ami.

Saida mak Deklarasaun Aduaneira?

Se ita-boot hakarak atu halo importasaun ka esportasaun ba merkadoria nu’udar karga, liuhusi korreiu normál ka liuhusi korreiu espresu, ita-boot sei presiza fó informasaun mai ami kona-ba tipu husi merkadoria, sira-nia valór, pezu, mai husi ne’ebé, nst. Sei hala’o ida-ne’e através halo ‘deklarasaun aduaneira’ ida. Deklarasaun aduaneira, ne’ebé koñesidu iha Timor-Leste hanesan Declaracao Aduaneira Unica (DAU), ne’e prosesa eletrónikamente uza sistema ASYCUDA World. Dokumentu ida-ne’e permite ami atu determina direitu no impostu saida de’it mak atu selu, no mós atu konfirma prezensa husi kualkér autorizasaun ka lisensa ne’ebé ezije husi ajénsia governu nian sira seluk. Iha maioria kazu, ita-boot sei uza despaxante aduaneiru ida atu prosesa ita-nia deklarasaun.

Iha kazu sira balun, hanesan ita-boot lori rasik merkadoria sira-ne’e iha ita-nia xegada, sei la nesesáriu atu halo deklarasaun aduaneira ida. Ita-boot bele hatene liutan kona-ba subsídiu ba livre-taxa nian no exesaun sira seluk, iha ne’e.

Autorizasaun no Lisensa sira

Ami mós serbisu iha parseria ho ajénsia governu nian sira seluk atu garante katak rekezitu regulamentár naun-aduaneiru nian sira seluk ne’e mós observadu ba produtu sira balun. Iha kazu sira balun, ami sei halo inspesaun ba merkadoria sira ne’ebé importadu ka esportadu ka dokumentu komprovativu sira hodi ajénsia governu nian sira seluk ne’e nia naran, porezemplu:

Prazu atu Hatama Deklarasaun sira

Importasaun: Wainhira merkadoria komersiál sira tama mai Timor-Leste, sira sei tama mai liu husi fronteira áerea ka husi tasi, ka através terrestre nian ida. Bainhira merkadoria sira-ne’e to’o mai, inisialmente sei konsidera katak sira iha hela “armazenamentu temporáriu.” Depoizde xegada, iha rekezitu legál ida ba merkadoria sira-ne’e atu kolokadu iha “tratamentu aduaneiru” ida durante prazu espesífiku ida nia laran. Ida-ne’e signifika katak merkadoria sira-ne’e tenki deklaradu merkadoria sira-ne’e tenki deklaradu nu’udar importadu, re-esportadu ka kolokadu iha fasilidade entrepostu aduaneiru nian ida aprovadu.

Importante liuliu, tenki kompleta ida-ne’e iha prazu estritu ida nia laran, tanba naun-kumprimentu ba obrigasaun sira-ne’e sei rezulta iha sei rezulta iha impozisaun ba multa finanseira ida husi alfándega:

  • Xegada liuhusi tasi: loron útil ka loron-serbisu 30
  • Xegada liuhusi aérea ka terrestre: loron útil ka loron-serbisu 20

Esportasaun: Deklarasaun sira ba esportasaun nian tenki hatama pelumenus iha loron útil 1 nia laran antes xegada husi ró esportasaun nian.

Importasaun

Importa Sasan liu husi Portu Baía Tibar

Prosesu importasaun nian mak hanesan hatudu iha kraik. Atu hatene liutan kona-ba etapa ida-idak, basta klike de’it iha kada ikone. Ita-boot bele asesu no foti-grava ka download prosedimentu operasionál padraun kompletu ba importasaun merkadoria nian, iha ne’e.

Esportasaun

Esportasaun Sasan

Prosesu esportasaun nian mak hanesan hatudu iha kraik. Atu hatene liutan kona-ba etapa ida-idak, basta klike de’it iha kada ikone. Ita-boot bele asesu no foti-grava ka download prosedimentu operasionál padraun kompletu ba esportasaun merkadoria, iha ne’e.

Feedback
Tell us more
How would you rate your experience?
Do you have any additional comment?
Next
Enter your email if you'd like us to contact you regarding with your feedback.
Back
Submit
Thank you for submitting your feedback!